مبانی الفقه الفعال (کتاب)کتاب « مباني الفقه الفعّال في القواعد الفقهية الأساسية» توسط آية الله علی اکبر سیفی مازندرانی ، با موضوع قواعد فقهیه در دو جلد، به زبان عربی تأليف شده است. در پايان هر جلد فهرست مصادر تحقيق و پس از آن فهرست محتويات كتاب و در پاورقى‌ها آدرس مدارك و مستندات متن به صورت دقيق آمده است. ۱ - انگيزه تأليف اهميت پرداختن به موضوع قواعد فقهیه در طريق اجتهاد و استنباط احکام شرعی و جريان اين قواعد در بيشتر ابواب فقه ، شناخت آنها را براى هر فقيهى لازم نموده است. وي با هدف ايجاد اين شناخت و نقش آندر شيوه آموزشى حوزه به نگارش كتاب خود همت كرده است. ۲ - ساختار کتاب در صفحات آغازين، مقدمه ناشر و پس از آن مقدمه نگارنده و در ادامه مطالب كتاب در قالب ۱۵ بخش كه هر بخش شامل يك قاعده فقهى است ارائه گرديده است. در هر بخش مفاد قاعده، مدارك آن، محل اجراى هر قاعده، شيوه استدلال با قاعده در ابواب مختلف فقهى بيان ميشود. [۱]
مباني الفقه الفعّال، على اكبر سيفى مازندرانى، ج۱، ص۵ .
۳ - گزارش محتوا مؤلف پس از ذكر مقدمه مباحث كتاب را براساس قواعد تقسيم‌بندى كرده و در جلد اول به قاعده: اختلال النظام، اصاله الاباحه والحلّيه، اصاله الصحه، اضطرار ، حرمت اعانت گناه، حرمت اهانت به زنان محترمه، حرمت اهانت به ميت مسلمان ، قاعده سوق المسلمين، قاعده عدل وانصاف، نفى سبيل الكفار على المسلمين و قاعده وجوب تعظيم الشعائر اسلامى پرداخته است. [۲]
مباني الفقه الفعّال، على اكبر سيفى مازندرانى، ج۱، ص۶ .
پس از آن در جلد دوم به همان سبك جلد اول به قواعد: الالتزام، الامتنان، التقيه، الجب. پرداخته است. اهميت هريك از مباحث باعث مى‌شود كه پس از پرداختن به آن از مدارك و دلايل قاعده اعم از آيات، روايات، حکم عقل و اجماع سخن به ميان آيد. اينكه آيا هر قاعده با ساير ادله تعارضى دارد يا نه؟ و چگونگى آن، از جمله پرسش‌هايى است كه پاسخ داده شده است. مؤلف در جلد دوم مباحث هر قاعده را مبسوط تر از جلد اول ذكر و حول و حوش مباحث آن صفحات بيشترى را به بحث اختصاص داده است. چنانچه به سابقه بحث و قاعده، موارد استثناى قاعده، و ذكر آراء و نظريات عامه و خاصه نيز پرداخته است. [۳]
مباني الفقه الفعّال، على اكبر سيفى مازندرانى، ج۲، ص ۳۱۰.
۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی |